Με τις αισθήσεις ανοιχτές

Που και που θυμάμαι να αναπνέω.

Και τότε, σαν να περίμεναν το σήμα,

Οι πιο ωραίες μυρωδιές με κατακλύζουν ξαφνικά.

Που και που θυμάμαι στον ουρανό το βλέμμα μου

Να στρέφω.

Και τότε όλα γίνονται απλά.

Που και που θυμάμαι να ακούω.

Και τότε όλες οι μουσικές του κόσμου αρχίζουν

Να παίζουν μαγικά.

Που και που επιτρέπω στον αέρα να με αγγίζει.

Και τότε νιώθω τη στοργή μου να ξυπνά.

Που και που γεύομαι μέσα από την ελπίδα τη χαρά.

Και τότε αρχίζει πάλι η καρδιά μου να χτυπά.

Που και που διαισθάνομαι ότι είμαι μέρος ενός

Μεγαλύτερου Σχεδίου.

Και μόνο τότε δεν νιώθω μοναξιά.

Μπαλκάν

Ταραζόμαστε και φωνασκούμε όταν οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί μας περιγράφουν σαν νεόπλουτους, άξεστους και κουτοπόνηρους ψευτοζορμπάδες, αλλά αντί να διαμαρτυρόμαστε ανασύροντας το ένδοξο αρχαιοελληνικό μας παρελθόν, θα ήταν ωφελιμότερο να σκεφτούμε: Γιατί είμαστε τόσο αντιπαθητικοί; Και τόσο γραφικοί; Γιατί δεν εξελισσόμαστε στο πέρασμα του χρόνου; Τι συμβαίνει στην παιδεία μας, στον πολιτισμό μας, στο κοινωνικό μας σύστημα;

Ταξιδεύοντας από την Αθήνα στη Καρδίτσα με το τρένο, παρατηρώ τις συλλογικές μας συνήθειες: οι επιβάτες μιλούν στα κινητά τους τηλέφωνα λες και βρίσκονται στο σπίτι τους ή λες και ο συνομιλητής τους είναι κουφός, όταν ρίχνω ένα βλέμμα αποδοκιμασίας σε κυρία που κραυγάζει στο τηλέφωνο, διαπιστώνω ότι φοράει κολάν λεοπάρ και ένα σωρό κοσμήματα. Είναι μεσημέρι, ταξιδεύουμε με το τρένο... Πόσο κακόγουστος μπορεί να γίνει κανείς;

Στο κυλικείο του βαγονιού δυο μέθυσοι συνομιλούν και παρενοχλούν τις κοπέλες που σερβίρουν σκληρά ποτά: «Από πού είπαμε ότι κατάγεσαι;». «Σας είπα: από τα Τρίκαλα...». «Μέσα απ’ τα Τρίκαλα;». Σ’ αυτή τη χώρα δεν έχουμε παραδεχτεί ακόμα ότι αντιμετωπίζουμε πρόβλημα αλκοολισμού, σεξισμού και αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Εξάλλου στον χώρο του κυλικείου ακούγονται σκυλάδικα.

Πράγμα που μου θυμίζει κάτι που έμαθα προσφάτως: σε τριήμερες «εκπαιδευτικές» εκδρομές των λυκείων της επαρχίας στην Αθήνα, καθηγητές και παιδιά πηγαίνουν στα μπουζούκια. Το πρωί επισκέπτονται τα μουσεία, το βράδυ τα μαγαζιά της παραλιακής. Συμβαίνει και το αντίστροφο, από γεωγραφική άποψη: πριν από λίγο καιρό, σε επαρχιακή πόλη, μετά από πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με την συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου σε βιβλιοπωλείο, οι διοργανωτές της βραδιάς μας πρότειναν (εμένα και στον αλλοδαπό φίλο μου) after hours στην εθνική οδό (για να δούμε πως γλεντάνε οι «μη-φλώροι» Έλληνες). Επιστρέφοντας νωρίς στο ξενοδοχείο (εννοείται ότι δεν τους ακολούθησαμε στο σκυλάδικο), μου ερχόταν να σπάσω κάτι. Κατά προτίμηση, κάποιο κεφάλι.

Η ίδια παρόρμηση με καταλαμβάνει συχνά μέσα στα ταξί: αν δω το πράγμα στατιστικά, κινδυνεύω όλο και περισσότερο να συμπλακώ με ταξιτζή. Τις ημέρες που τα ταξί απεργούν, η πόλη βελτιώνεται: η κυκλοφορία διευκολύνεται, μπαίνω εύθυμα στο λεωφορείο με το iPod μου, κάθομαι, βλέπω τον δρόμο από ψηλά, ακούω τη μουσική της αρεσκείας μου. Δε χρειαζόμαστε ταξί. Χρειαζόμαστε μητροπολιτική, δημόσια συγκοινωνία, υπόγεια, επίγεια, υπέργεια. Χρειαζόμαστε δίκτυα για τους αστικούς πληθυσμούς, όχι ιδιωτικά αυτοκίνητα, που προορίζονται για τον ανοιχτό δρόμο. Ο άνθρωπος του 21^ου αιώνα δεν χρησιμοποιεί ταξί παρά μόνον όταν δεν υπάρχει άλλη λύση. Εξάλλου, δεν χρησιμοποιεί ΙΧ μέσα στην πόλη, χρησιμοποιεί τα πόδια του, το ποδήλατό του και τα δίκτυα.

Εμείς οι Έλληνες δεν επιτρέπουμε σε κανέναν να μας αποδοκιμάζει: μας χαρακτηρίζει αυτό που ονομάζουμε «εθνική υπερηφάνεια» και που, στην πραγματικότητα, είναι το χωριάτικο πείσμα. Είμαστε παθολογικά προσκολλημένοι στον τρόπο της ζωής μας, στις μουσικές μας προτιμήσεις, στα αντιπαραγωγικά μας ωράρια, στη παθολογία του «ξεφαντώματος». Το ξεφάντωμα μέχρις εξαντλήσεως μαρτυρεί πολύ καταπιεσμένους ανθρώπους. Κι επειδή είμαστε τόσο καταπιεσμένοι, το κάνουμε με τρόπο άτσαλο: με την κακογουστιά του κολάν λεοπάρ και των μπιζού από το telemarketing.

Menage a trois

what if you could have two hearts?
one dream and two lovers
what if your breath was exhaled
by two different lungs
and your body could be split in two

what if your arms were big to fit two men
a lifetime and a lovestory
what if your knight had a friend
and you could be a princess of two lands

what if your legs walked on two planets
jupiter and mars, the stars were spinning around you
in a milky way of hearts
what if your heart was bleeding and someone was there
to save your life and be aware.

what if you were loved twice
fiercely and indulged
what if your prayers were answered
by jupiter AND mars?

For H

A hyacinth and a gardenia
White and pure like clouds on a bright day
Royal and sweet, buried in the same ground.
Glory and feeling, at once emerged
For I'll give you my buds, if you give me your stem
And I'll take your beauty and turn it into a mist.
Our eternal tomb will be this soil
Full of ashes and love.
A sabre will pierce our hearts and our very flowers will slump.
But even then, in sudden death,
We'll be pure and white
Buried in the same soil
Only to blossom again
As Apollo's lover and a boutonnière.

Binker

Binker – what I call him – is a secret of my own,

And Binker is the reason why I never feel alone.

Playing in the nursery, sitting on the stair,

Whatever I am busy at, Binker will be there.

Oh, Daddy is clever, he’s a clever sort of man,

And Mammy is the best since the world began,

And Nanny is Nanny, and I call her Nan –

But they can’t See Binker.

Binker’s always talking, ‘cos I’m teaching him to speak

He sometimes like to do it in a funny sort of squeak,

And he sometimes likes to do it in a hoodling sort of roar…

And I have to do it for him ‘cos his throat is rather sore.

Oh, Daddy is clever, he’s a clever sort of man,

And Mammy knows all that anybody can,

And Nanny is Nanny, and I call her Nan –

But they don’t Know Binker.

Binker’s brave as lions when we’re running in the park;

Binker’s brave as tigers when we’re lying in the dark;

Binker’s brave as elephants. He never, never cries…

Except (like other people) when the soap gets in his eyes.

Oh, Daddy is Daddy, he’s a Daddy sort of man,

And Mammy is as Mammy as anybody can,

And Nanny is Nanny, and I call her Nan…

But they’re not Like Binker.

Binker isn’t greedy, but he does like things to eat,

So I have to say to people when they’re giving me a sweet,

‘Oh, Binker wants a chocolate, so could you give me two?’

And then I eat it for him, ‘cos his teeth are rather new.

Well, I’m very fond of Daddy, but he hasn’t time to play,

And I’m very fond of Mammy, but she sometimes goes away,

And I’m often cross with Nanny when she wants to brush my hair…

But Binker’s always Binker, and is certain to be there.

Πονάει ο έρωτας ή δεν πονάει;

Μπαίνει στο αυτοκίνητο συντετριμμένη. Δεν μιλάει. Δεν βγάζει άχνα σε όλη τη διαδρομή μέχρι τον «τρελογιατρό» της. Την περιμένω έξω από τη μονοκατοικία-βίλα στο Νέο Ψυχικό. Εκείνη, ξαπλωμένη στο ντιβάνι του. Λαβύρινθος, άγνοια, ακατανοησία και ο μίτος της Αριάδνης κουβάρι στα πόδια της. Είναι βαθιά ερωτευμένη, λέει. Τόσο βαθιά που η υπόλοιπη ζωή της φαντάζει απελπιστικά ρηχή. Τόσο ρηχή που ο έρωτας δεν θυμίζει τίποτα από χάδι, παρά ένα βαθύ, ανεπούλωτο γδάρσιμο. Την καταλαβαίνω, πέρα από τον ίλιγγο που μου προκαλούσε η απόπειρα ξάπλας στο ντιβάνι του «τρελογιατρού».

Το πόρισμά μου, αμετάκλητο: «Τι να μου πει τώρα αυτός για την ζωή μου; Ο έρωτας έτσι είναι. Αδυσώπητα σκληρός. Και ανεκπλήρωτος. Όλεθρος, καταστροφή, ματωμένα βράδια, μεθυσμένα πρωινά και βαρετά απομεσήμερα τίγκα στο καψουροτράγουδο…». Και απέναντί μου ο άμοιρος ο «τρελογιατρός» να προσπαθεί να καταπραΰνει τον πόνο μου: «Εάν ο πατέρας σας δεν σας είχε μιλήσει έτσι στα 5 σας, η μητέρα σας δεν σας είχε πιέσει στα 10 σας και ο προπάππος σας δεν είχε εγκαταλείψει την προγιαγιά σας στα 15 της, τότε η ζωή σας και η ματιά σας απέναντι στον έρωτα θα ήταν αλλιώς».

Μπαρμπούτσαλα και τζάμπα πεντοχίλιαρα. Ίδια και απαράλλαχτη θα ήταν η ζωή μου, ίδιος και απαράλλαχτος κι ο στραβισμός μου απέναντι στον έρωτα. Ή μάλλον σε αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε έρωτα. Όχι, φιλενάδα. Ο έρωτας δεν είναι καταδίκη ούτε απωθημένο ούτε εμμονή ούτε κόλλημα. Είναι ελεύθερος από αυτοκαταστροφές και βαθιά αλλεργικός σε αυτοκτονικούς ιδεασμούς. Κι αν κάτι από αυτά μας τον θυμίζει, τότε δεν υπήρξε ποτέ. Τότε δεν ήταν τίποτε παραπάνω από έναν υπέρμετρα εγωιστικά θιγμένο εγωισμό.

Ερωτευμένη υπήρξα με τους άντρες που πέρασα καλά. Και εσύ το ίδιο, όσο και αν το αρνείσαι από μια ακατάληπτη εμμονή να ονομάζεις έρωτα την κάθε είδους κλοτσοπατινάδα. Δεν μπορείς να είσαι ερωτευμένη με κάτι που δεν έζησες, όπως ακριβώς δεν μπορείς να κόβεις φλέβα για κάτι που δεν την έκανε να χτυπήσει σαν τρελή. Αν δεν το πάρεις χαμπάρι, σε όσα «ντιβάνια» και αν ξαπλώσεις, μια ζωή «άρρωστη» θα σηκώνεσαι. Τη βλέπω να κατηφορίζει τα σκαλοπάτια του «τρελογιατρού» της. Αισθάνεται καλύτερα, λέει. «Παυσίπονη ανακούφιση», της απαντώ. Η κατά φαντασίαν ερωτευμένη φίλη μου έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι να καταφέρει να ξεκολλήσει από τον μύθο πως έρωτας σημαίνει συμφορά. Και μέχρι να ελευθερωθεί από την τραγική παγίδα που κάνει όλες μας να τρώμε αμέτρητες φόλες έως ότου καταλήξουμε στο γαλλικό ακριβό τυρί.

«Εγώ, φίλε, δύο κριτήρια έχω, να καταλάβω εάν είμαι στ’ αλήθεια ερωτευμένη: το τσιμπούκι και το γέλιο. Όταν είμαι ερωτευμένη, μου βγαίνουν και τα δύο καλά. Αλλιώς δεν τα καταφέρνω. Πνίγομαι. Και με τα δύο…» της λέω. Αποστηθισμένα λόγια σοφίας της μεγάλης Μαλβίνας. Εκείνη γελάει! Τουλάχιστον, μπορεί να γελάει ξανά.

Mid-year resolutions

Τι περιμένουμε τελικά από τη ζωή μας; Όλη μέρα γκρινιάζουμε, μαλώνουμε και βρίσκουμε καταφύγιο στη δουλειά ή σε κάποια αγκαλιά, χωρίς να αισθανόμαστε τίποτα το ουσιαστικό γι’ αυτήν. Περιμένουμε να βγούμε στη σύνταξη για να ζήσουμε τη ζωή μας, περιμένουμε το Σαββατοκύριακο για να ξεκουραστούμε ή να περάσουμε καλά, περιμένουμε μια γιορτή για να βάλουμε τα καινούργια μας ρούχα, για να δείξουμε στο σύντροφό μας πόσο πολύ τον θέλουμε, περιμένουμε τη φοβερή ευκαιρία στη δουλειά για να ανέβουμε. Περιμένουμε το λαχείο για να κάνουμε όλα όσα ονειρευόμαστε. Να γίνουμε αυτοί που θέλαμε πάντα.

Και φυσικά, στο τέλος δεν κάνουμε τίποτα. Πεθαίνουμε στην αδράνεια. Θυσιάζουμε όλα μας τα όνειρα στην καθημερινότητα και τη συνήθεια και γκρινιάζουμε. Περιμένουμε να λυθούν όλα μας τα προβλήματα με ένα μαγικό τρόπο. Περιμένουμε κάποιον να μας δώσει τη λύση. Και πάντα βρίσκουμε κάτι για να μας εμποδίσει. Δεν φεύγουμε το Σαββατοκύριακο λόγω της οικονομικής κρίσης. Δε φοράμε το αγαπημένο μας φόρεμα λόγω των κιλών που πήραμε τελευταία. Δεν πάμε να δούμε τη φίλη που έχουμε να επισκεφτούμε καιρό γιατί δεν έχουμε ποτέ χρόνο. Σπάνια ακούς πλέον κάποιον να λέει ότι είναι ευτυχισμένος. Όλη μέρα κατηγορούμε όλους τους άλλους που έχουν κι εμείς δεν έχουμε. Αλλά ποτέ δεν προσπαθούμε αρκετά ώστε να τα αποκτήσουμε.

Υπόσχομαι λοιπόν στον εαυτό μου ότι από δω και πέρα θα περνάω καλά. Δε θα ξαναφήσω την ευτυχία μου στα χέρια κανενός. Θα φοράω τα καινούργια μου ρούχα στη δουλειά ή στο σουπερμάρκετ. Θα γεμίζω συχνά την μπανιέρα μου με αυτά τα υπέροχα άλατα που αγόρασα πριν κάτι μήνες και τα κρατούσα για μια ξεχωριστή περίσταση και θα λιώνω μέσα για κανένα δίωρο διαβάζοντας το αγαπημένο μου βιβλίο. Θα βγω έξω με ανθρώπους που έχω να δω χρόνια. Θα κοιμηθώ μια ολόκληρη Κυριακή αγνοώντας όλες μου τις επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις. Θα αγαπήσω τον εαυτό μου και θα αφήσω να με αγαπήσουν και οι άλλοι. Και όλα αυτά θα τα κάνω γιατί απλά το χρωστάω στον εαυτό μου. Εσύ;